Άρθρα

  • Πάρεση Προσωπικού Νεύρου και Λογοθεραπεία

    Η πάρεση του προσωπικού νεύρου ή πάρεση Bell πρόκειται για την παράλυση της μισής πλευράς του προσώπου. Συνήθως, η αιτία δεν είναι προφανής και τα αίτια της νόσου δεν έχουν διευκρινιστεί με σαφήνεια. Οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούν ότι οφείλεται σε ιογενή λοίμωξη του προσωπικού νεύρου. Η διαταραχή έχει συσχετιστεί με γρίπη, πονοκεφάλους, σαρκοείδωση, διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, όγκους, χρόνια ωτίτιδα του μέσου αυτιού, νόσο του Lyme και τραύματα όπως κατάγματα κρανίου ή τραυματισμό του προσώπου, έκθεση στο κρύο.


    Η πάρεση του προσωπικού νεύρου μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και φύλο. Ωστόσο μεγαλύτερη πιθανότητα προσβολής υπάρχει σε άτομα ηλικίας 30 έως 50 ετών. Εκδηλώνεται με απώλεια της κινητικής λειτουργίας των μιμικών μυών στο προσβεβλημένο ήμισυ του προσώπου. Συμβαίνει αιφνίδια και ο ασθενής μπορεί αρχικά να αισθανθεί πόνο πίσω από το κεφάλι ή το πρόσωπο, ενώ στη συνέχεια το στόμα του έλκεται προς την υγιή πλευρά. Η μυϊκή αδυναμία εκδηλώνεται μετά από τις αισθητικές διαταραχές. Η βλάβη προοδευτικά επιδεινώνεται και μέσα σε 48 ώρες εγκαθίσταται. Σε ένα μεγάλο ποσοστό, τα παραπάνω συμπτώματα συνοδεύονται από οίδημα πίσω από το αυτί, εμβοές και δυσκαμψία του αυχένα.


    Πολλές φορές τα συμπτώματα συγχέονται με αυτά του εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, η κυριότερη διαφορά είναι ότι ένα εγκεφαλικό επεισόδιο συνοδεύεται από κάποια επιπλέον συμπτώματα, όπως για παράδειγμα τη παράλυση των άκρων του σώματος και η δυσκολία στην ομιλία, ενώ η πάρεση Bell αφορά μόνο το πρόσωπο.


    Συμπτώματα:


    Η εμφάνιση του προσώπου του ασθενή παρουσιάζει έντονη ασυμετρία και εκδηλώνεται περισσότερο κατά την ομιλία ή τις εκφράσεις του προσώπου. Τα βασικά συμπτώματα είναι:


    • Πτώση της γωνίας του στόματος
    • Πτώση φρυδιού
    • Απώλεια ρυτίδων στο μέτωπο και στα μάγουλα
    • Αδυναμία του ασθενή να κλείσει το μάτι στην πάσχουσα περιοχή
    • Αδυναμία του ασθενή να σφίξει το χείλος ή να κρατήσει τη τροφή στο στόμα
    • Ο ασθενής έχει ελλιπή γεύση στα πρόσθια 2/3 της γλώσσας
    • Μείωση έκκρισης σάλιου και δακρύων
    • Πιθανόν ακουστικές διαταραχές
    • Πιθανή αίσθηση ξηροφθαλμίας και ερυθρότητα
    • Διαταραχή στην ομιλία
    • Δυσκολία με το φαγητό κατά τη μάσηση ενώ τα υγρά μπορεί να διαφεύγουν

    Πως βοηθάει η λογοθεραπεία στη πάρεση του προσωπικού νεύρου;


    Η λογοθεραπεία στην πάρεση προσωπικού νεύρου, τις περισσότερες φορές, έχει καλά θεραπευτικά αποτελέσματα. Συνήθως, η συχνότητα των θεραπειών εβδομαδιαίως κρίνεται από τα συμπτώματα και την γενική κλινική εικόνα του θεραπευόμενου. Στόχος της λογοθεραπευτικής παρέμβασης στις παρέσεις του προσωπικού νεύρου, είναι η ενδυνάμωση των μυών του προσώπου και του τραχήλου, των οποίων, έχει επηρεαστεί η κινητικότητα τους και κατ΄επέκταση έχουν επηρεαστεί λειτουργείες όπως η άρθρωση των ήχων και η κατάποση. Κατά την διάρκεια των θεραπειών, εφαρμόζονται τεχνικές και στοματοπροσωπικές ασκήσεις για την κινητοποίηση και ενδυνάμωση των μυών που συμμετέχουν στην ομιλία, άρθρωση και κατάποση. Επίσης, μέσα από αισθητηριακές ασκήσεις διεγείρουμε την αίσθηση της γεύσης.


    Παπαδοπούλου Έλσα

    Λογοθεραπεύτρια - Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υπεύθυνη του κέντρου ειδικών θεραπειών Efamillon

  • Φωνή και COVID

    Συμβουλές για άτομα που βιώνουν προβλήματα φωνής μετά την νόσηση από COVID-19


    Ως αποτέλεσμα του ιού COVID-19 ενδέχεται να αντιμετωπίσετε κάποιες προσωρινές αλλαγές στον ήχο και τη ποιότητα της φωνής σας, δυσκολίες στην αναπνοή κατά την φώνηση και φωνητική κόπωση. Αυτές οι αλλαγές στη φωνή είναι παρόμοιες με τις αλλαγές που θα περιμένατε να αντιμετωπίσετε με ένα κρυολόγημα, ίωση ή γρίπη, αλλά είναι μεγαλύτερης έντασης και διάρκειας. Αναμένουμε ότι αυτά τα προβλήματα φωνής μπορεί να υποχωρήσουν μετά από 6 έως 8 εβδομάδες. 

    Όταν κάποιος νοσεί από COVID-19 είναι πιθανό να εμφανίσει υπερβολικό και παρατεταμένο βήχα. Ο βήχας φέρνει σε έντονη επαφή τις φωνητικές χορδές, ώστε να επιτραπεί ισχυρή αποβολή αέρα, καθαρίζοντας τυχόν βλέννα από τους πνεύμονες και τον λαιμό. Σε αυτό το επίπεδο, ο βήχας κάνει τις φωνητικές χορδές να κλείνουν δυνατά μεταξύ τους, με συνέπεια όταν συμβαίνει παρατεταμένα αυτές να πρήζονται και να μοιάζουν οιδηματώδης. Όταν συμβεί αυτό, οι φωνητικές χορδές γίνονται άκαμπτες που σημαίνει ότι δεν μπορούν να δονηθούν ελεύθερα και έτσι ο ήχος της φωνής αλλάζει. Συχνά γίνεται πιο τραχύς και βαθύτερος ή ψίθυρος. Παράλληλα, υπάρχει γρήγορη φωνητική καταπόνηση και η φωνή ακούγεται αναπνευστική ή/και ασθενική.


    Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατέψετε τις φωνητικές σας χορδές;


    • Διατηρήστε τον λάρυγγα καλά ενυδατωμένο. Πίνετε 1½ – 2 λίτρα νερό ανά τακτά χρονικά διαστήματα κατά την διάρκεια της ημέρας.
    • Για έντονη ξηρότητα στον λάρυγγα δοκιμάστε εισπνοές από υδρατμούς, ώστε να ενυδατωθεί άμεσα ο βλεννογόνος των φωνητικών χορδών. Προσοχή: ο ατμός πρέπει να μην είναι τόσο ζεστός που να προκαλεί βήχα.
    • Όταν ο ιός είναι στο αποκορύφωμά του, ο βήχας είναι πιθανό να είναι έντονος και αναπόφευκτος. Ωστόσο, μόλις περάσει αυτό το στάδιο της ασθένειας, προσπαθήστε να αποφύγετε το επίμονο και έντονο καθάρισμα λαιμού.
    • Η λήψη κρύου νερού με μικρές γουλιές, μπορεί να βοηθήσει στην καταστολή του έντονου βήχα.
    • Η μάσηση τσίχλας μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση της ροής του σάλιου, το οποίο λιπαίνει το λαιμό και κατά συνέπεια στη μείωση του συχνού καθαρίσματος του λαιμού.
    • Αποφύγετε φαρμακευτικές παστίλιες και γαργάρες, καθώς αυτές μπορεί να περιέχουν συστατικά που ερεθίζουν τον βλεννογόνο του λάρυγγα.
    • Δεν χρειάζεται να βρίσκεστε σε πλήρη αφωνία. Προτιμότερο είναι η οικονομία και η ξεκούραση φωνής κατά την διάρκεια της ημέρας.
    • Να προσπαθείτε να μην μιλάτε με ένταση.
    • Καθόλου ψίθυρος διότι φέρνει τις φωνητικές χορδές σε έντονη επαφή μεταξύ τους και υπάρχει πιθανότητα να τραυματιστούν. Προσπαθείτε να μιλάτε με τη φωνή σας και αν αυτή δεν βγαίνει τότε δεν θα πρέπει να την πιέζετε παραπάνω για να μιλήσετε.
    • Αποφύγετε το κάπνισμα ή το άτμισμα.
    • Αποφύγετε να μιλήσετε σε θορυβώδες περιβάλλον, όπως μουσική, θόρυβος της τηλεόρασης καθώς αυτό σας κάνει να προσπαθήσετε να αυξήσετε την ένταση της φωνή σας για να ακουστείτε στον συνομιλητή σας.
    • Περιορίστε τη χρήση τηλεφώνου, τις διαδικτυακές συνομιλίες ή βίντεοκλήσεις, εάν η φωνή σας δεν βγαίνει και ζορίζετε.
    • Μόλις η φωνή αρχίσει να βελτιώνεται, αποφύγετε τις παρατεταμένες συνομιλίες μέσω τηλεφώνου, στο διαδίκτυο ή τις δια ζώσης συνομιλίες έως ότου ανακάμψει πλήρως.
    • Μπορεί να παρατηρήσετε ότι η φωνή σας κουράζεται πιο γρήγορα από το κανονικό. Αυτό είναι αναμενόμενο. Να κάνετε συχνά διαλείμματα και συχνότερες παύσεις κατά την ομιλία σας. 
    • Εκτός από τον ερεθισμό από τον COVID-19, η συνύπαρξη παλινδρόμησης μπορεί να ερεθίσει περισσότερο τον λάρυγγα, οπότε προσέχετε την διατροφή σας και να κοιμάστε 2-3 ώρες αργότερα, έπειτα από κάθε δείπνο.
    • Οι επαγγελματίες φωνής είναι καλύτερο να αποφύγετε τις έντονες φωνητικές δραστηριότητες όπως τραγούδι, φωνητική εκπαίδευση ή εξαντλητικές πρόβες, έως ότου η φωνή επανέλθει πλήρως σε φυσιολογικά επίπεδα.


    Πότε να συμβουλευτείτε ένα Ωρλ – Φωνίατρο;


    • Εάν η φωνή σας δεν έχει επανέλθει πλήρως μετά από 6 με 8 εβδομάδες μετά την νόσηση με Govid-19.
    • Εάν αισθανθείτε πόνο στον λαιμό ή δυσκολία στην κατάποση τροφής ή νερού που επιμένει πέρα των έξι εβδομάδων μετά την έναρξη των συμπτωμάτων COVID-19.
    • Εάν κατά τη διάρκεια της νόσησης έπρεπε να νοσηλευτείτε στο νοσοκομείο και διασωληνωθήκατε, μπορεί να έχετε διαφορετικά ή παρατεταμένα προβλήματα με τη φωνή σας.
    • Η εμπειρία του να είσαι πολύ άρρωστος και πιθανώς να λαμβάνεις θεραπεία στο νοσοκομείο επιφέρει συναισθηματική κόπωση και επειδή τα συναισθήματα και η φωνή είναι στενά συνδεδεμένα, αναζητήστε την βοήθεια ενός ειδικού που θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε την συναισθηματική εξάντληση που σας έχει επιφέρει η νόσηση σας, σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.

    Πηγή: British Voice Association (BVA)



    Παπαδοπούλου Έλσα.

    Λογοθεραπεύτρια- Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

  • Φωνητική υγιεινή για την επαγγελματική φωνή

    Φωνητική Υγιεινή για την Φροντίδα της Επαγγελματικής Φωνής 


    Η Φωνητική Υγιεινή, συχνά χρησιμοποιείται ως φράση, για να περιγράψει κανόνες και συμπεριφορές για την υγιεινή της φωνής. Πιο συγκεκριμένα, οι φωνητικές χορδές για να λειτουργήσουν σωστά χρειάζονται ξεχωριστή φροντίδα. Στους επαγγελματίες φωνής, η ανάγκη για σωστή φωνητική υγιεινή γίνεται μεγαλύτερη. Η επαγγελματική φωνή είναι «αθλητική δραστηριότητα» για τις φωνητικές χορδές, διότι οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν την φωνή τους κάτω από διαφορετικές συνθήκες και με άλλες φωνητικές απαιτήσεις συγκριτικά με τον μέσο άνθρωπο για την απλή ομιλία. Επομένως, οι καλλιτεχνικές φωνητικές ανάγκες  για να επιτευχθούν σωστά απαιτείται: 


    • Η καλή φυσική κατάσταση του οργανισμού
    • Οι συντονισμένες αλληλεπιδράσεις πολλών φυσικών λειτουργιών (αναπνοή, στήριξη, κίνηση, στάση)
    • Η φροντίδα και η σωστή υγιεινή της φωνής

    Η φωνητική υγιεινή στους επαγγελματίες φωνής θα πρέπει να διδάσκεται κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης τους στις δραματικές σχολές ή τα ωδεία, διότι κατά την διάρκεια της επαγγελματικής τους καριέρας, είναι πολύ σημαντική η πρόληψη και η συντήρηση της υγείας της φωνής. Σε επίπεδο θεραπείας, ο φωνοθεραπευτής θα πρέπει συνδυαστικά με την αποκατάσταση της φωνής ενός καλλιτέχνη, να δώσει τις απαραίτητες οδηγίες για την απαιτούμενη φωνητική υγιεινή της φωνής, προσαρμοσμένη πάντα στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες τόσο του επαγγέλματος του όσο και των φωνητικών του απαιτήσεων. 


    Παρακάτω, γίνεται η ταξινόμηση των κανόνων της φωνητικής υγιεινής με βάση: 


    1. Tις καθημερινές συνήθειες
    2. Tα πιθανή προβλήματα υγείας και το ιατρικό ιστορικό 
    3. Tις φωνητικές συνήθειες 

    Με βάση αυτές της τρεις κατηγορίες αναλύονται οι πιο σημαντικοί κανόνες φωνητικής υγιεινής που θα πρέπει να υιοθετούνται από έναν επαγγελματία φωνής:


    Καθημερινές Συνήθειες:


    Διατροφή και σωματικό βάρος: Δεν υπάρχουν περιορισμοί και συγκεκριμένες δίαιτες που πρέπει ένας καλλιτέχνης να ακολουθεί στην πορεία της καριέρας του. Με εξαίρεση όσα άτομα έχουν εμφανίσει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η διατροφή των καλλιτεχνών θα πρέπει να είναι φυσιολογική όπως των υπόλοιπων ατόμων. Το ίδιο ισχύει και στη συντήρηση του σωματικού βάρους ενός καλλιτέχνη τόσο για λόγους υγείας όσο και για επαγγελματικούς λόγους. 


    Κάπνισμα: ‘Οσο περισσότερο χρησιμοποιείται η φωνή τόσο περισσότερη υγρασία και ενυδάτωση του φωνητικού μηχανισμού απαιτείται, έτσι ώστε ο βλεννογόνος των φωνητικών χορδών να διατηρηθεί σε υγιή επίπεδα και η φωνή μας να μην είναι στεγνή και ξηρή. Όμως, ο καπνός αφυδατώνει τον βλεννογόνο των φωνητικών χορδών και δημιουργεί την αίσθηση ξηρότητας μέσα στον λάρυγγα. Για τον λόγο αυτό συνίσταται η αποφυγή του καπνίσματος από τους επαγγελματίες φωνής (π.χ. τραγουδιστές ηθοποιοί).


    Χρήση κλιματιστικού: Οι επαγγελματίες φωνής και ιδιαιτέρως οι τραγουδιστές και οι ηθοποιοί καλούνται να εργάζονται σε χώρους όπου ο κλιματισμός είναι αναπόφευκτος. Αυτό σημαίνει ότι η ατμόσφαιρα σε ένα χώρο με κλιματισμό γίνεται ξηρή με συνέπεια ο αέρας που εισπνέουμε να είναι ξερός και η υγρασία που απαιτείται για να μιλήσουμε είναι ελάχιστη για την δόνηση του λαρυγγικού βλεννογόνου. Για τον λόγο αυτό, συστήνεται ο συχνός αερισμός (ανοιχτό παράθυρο) του χώρου και αν αυτό δεν είναι εφικτό, η χρήση υγραντήρα ή η χρήση βραστήρα για εισπνοές από υδρατμούς, στα καμαρίνια των καλλιτεχνών, είναι πολύ χρήσιμη για την αναπλήρωση της χαμένης υγρασίας του λάρυγγα. 


    Χρήση αλκοόλ: Συνίσταται η αποφυγή αλκοόλ πριν αλλά και κατά την διάρκεια κάθε φωνητικής υποχρέωσης, παράστασης, τραγουδιού ή πολύωρης ομιλίας, διότι το αλκοόλ περιέχει οινόπνευμα και αφυδατώνει τον βλεννογόνο των φωνητικών χορδών, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται άμεσα η ποιότητα φωνής, η δόνηση και η ελαστικότητα των φωνητικών χορδών κατά την φώνηση ή το τραγούδι. 


    Χρήση ουσιών: Η χρήση ναρκωτικών ουσιών δεν συνίσταται για λόγους υγιεινής του φωνητικού μηχανισμού, για λόγους γενικότερης εικόνας της υγείας ενός ατόμου και για λόγους αποτυχίας της καριέρας ενός καλλιτέχνη. 


    Συχνότητα ενυδάτωσης του φωνητικού μηχανισμού: Η ενυδάτωση επιτρέπει στις φωνητικές χορδές να παραμείνουν ελαστικές και εύκαμπτες ώστε να δονούνται με φυσιολογικό τρόπο. Επιπλέον, το πόσιμο νερό μας βοηθά να διατηρήσουμε τον βλεννογόνο, δηλαδή το προστατευτικό κάλυμμα των φωνητικών χορδών, σε υγιή επίπεδο προστατεύοντας τις φωνητικές χορδές από τη φυσική τριβή που συμβαίνει κατά την δόνηση τους. Συνήθως, συστήνονται 8 με 12 ποτήρια νερό ημερισίως (δύο λίτρα νερό περίπου) και η λήψη να γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσα στην ημέρα.


    Για την άμεση ενυδάτωση του βλεννογόνου των φωνητικών χορδών συνίσταται οι εισπνοές υδρατμών Οι εισνποές υδρατμών θα πρέπει να γίνονται με τον σωστό τρόπο για ασφαλή αποτελέσματα. Δηλαδή βράζουμε νερό σε κατσαρολάκι ή μπρίκι ή βραστήρα, το τραβάμε από το μάτι, αφήνωντας τους πρώτους υδρατμούς να φύγουν και μετά κλειδώντας τους υδρατμούς, με μία πετσέτα πάνω από το κεφάλι, τους εισπνέουμε αργά από το στόμα. Σε άτομα που δεν τους αρέσει το νερό ή ξεχνούν να πίνουν σε καθημερινή βάση, μία αποτελεσματική λύση είναι η σταδιακή ένταξη του νερού στην καθημερινότητα τους. Δηλαδή, θα προσπαθούν να έχουν πάντα στο οπτικό τους πεδίο, ένα γεμάτο μπουκάλι με νερό και ανά τακτά χρονικά διαστήματα να πίνουν 3-4 γουλιές. Ανά εβδομάδα αυξάνουν τα μπουκαλάκια σε ημερήσια βάση, έως ότου φτάσουν περίπου ή τουλάχιστον το 1.5 λίτρο νερό ημερισίως.


    Καφεϊνη: Ο καφές δεν έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα φωνής μας. Με εξαίρεση τα άτομα που έχουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και η καφεϊνη τους επηρεάζει αρνητικά στην υγεία τους. Ωστόσο, αν παρατηρείται ξηρότητα στον λάρυγγα μετά τον καφέ θα πρέπει να τον καταλώνεται με μέτρο. Σε αυτήν την περίπτωση, μία καλή ιδέα είναι μετά από ένα ποτήρι καφέ, να πίνουμε ένα ποτήρι νερό για να μην έχουμε την αίσθηση του ξηρού λάρυγγα που μας αφήνει η καφεϊνη.


    Διαχείριση άγχους και συναισθηματικές διαταραχές:  Το άγχος και οποιαδήποτε συναισθηματική διαταραχή έχει αρνητικό αντίκτυπο στην καριέρα ενός καλλιτέχνη, διότι η φωνή αποτελεί τον καθρέφτη των συναισθημάτων και της προσωπικότητας ενός ατόμου, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται από την συναισθηματική μας κατάσταση. 

    Λανθασμένη (μη εργονομική) στάση σώματος: Συχνά το λανθασμένο πρότυπο της στάση σώματος που υιοθετείται, συνδυαστικά με τη μη ισορροπημένη στήριξη φωνής και τον ανεπαρκή έλεγχο της αναπνοής, θα επηρεάσουν τη ποιότητα φωνής ενός καλλιτέχνη με αρνητικό αντίκτυπο στις φωνητικές του απαιτήσεις. Το ένα επηρεάζει το άλλο και συχνά όταν ένας καλλιτέχνης εκπαιδεύεται στο πως να στέκεται και να στηρίζει τη φωνή του, αυτόματα μπορεί να ελέγξει καλύτερα και την αναπνοή του. 


    Προβλήματα Υγείας:


    Αλλεργία: Οι αλλεργίες μπορεί να είναι εποχικές ή όλο το χρόνο. Άτομα που υποφέρουν από αλλεργίες είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν ρινική καταρροή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εκκρίσεις που θα καταλήξουν στον λάρυγγα και θα οδηγήσει σε συνεχή καθάρισμα λαιμού. Αυτά τα συμπτώματα οδηγούν σε αλλαγή στη ποιότητα της φωνής και της αντήχησης της. Επιπλέον, διαταράσσεται η φυσιολογία του βλεννογόνου των φωνητικών χορδών, ο οποίος είναι σημαντικός για την ελαστικότητα τους κατά την φώνηση.


    Κορτιζόνη: Η χρήση της κορτιζόνης ως αντιφλεγμονώδες φάρμακο μπορεί να αποτελεί μία άμεση και γρήγορη λύση για κάθε είδους φωνητικό πρόβλημα και ιδιαίτερα σε έναν καλλιτέχνη, ωστόσο η μακροχρόνια χρήση της, χωρίς ιατρική αιτία, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο υπόλοιπο σώμα.


    Προβλήματα στην κροταφο-γναθική άρθρωση του προσώπου: Η δυσλειτουργεία στην περιοχή των κροταφο-γναθικών αρθρώσεων μπορεί να επηρεάσει την κινητικότητα των μυών του προσώπου, των αρθρωτών για την σωστή παραγωγή των ήχων και της κινητικότητας του λάρυγγα με άμεση επίδραση στην φωνή κατά την ομιλία και το τραγούδι.


    Ιώσεις, λαρυγγίτιδα, φαρυγγίτιδα: Όπως όλοι μας έτσι και οι καλλιτέχνες μπορεί να αρρωστήσουν από κάποια εποχική ίωση, λαρυγγίτιδα ή φαρυγγίτιδα. Από την πλευρά του καλλιτέχνη υπάρχει πάντα το άγχος για το τι θα γίνει με την φωνή του και σε πόσο χρονικό διάστημα θα επιστρέψει στα επαγγελματικά του καθήκοντα. Ωστόσο, αν υπάρχει λοίμωξη η οποία απαιτεί φαρμακευτική αγωγή τότε η ιατρική χορήγηση της είναι δεδομένη. Σε αντίθετη περίπτωση, η χρήση οποιαδήποτε φαρμάκου π.χ. αντιβίωση για φαρυγγίτιδα χωρίς ιατρική διάγνωση και ένδειξη είναι λανθασμένη. Ο καλλιτέχνης θα πρέπει να τηρεί ορισμένες συμβουλές που θα συζητήσει με τον θεράποντα Ωρλ ιατρό του, όπως για παράδειγμα είναι η ξεκούραση, ο επαρκής ύπνος, η ενυδάτωση του στόματος, πολύ νερό, εισπνοές υδρατμών, καθόλου ψίθυρος, μειωμένη χρήση ομιλίας και τηλεφώνου.


    Προβλήματα με την στοματική υγιεινή: Η κακή στοματική υγιεινή έχει σημαντικές επιπτώσεις στη γενικότερη υγεία ενός ατόμου. Για τους καλλιτέχνες, το υγιές χαμόγελο είναι διαβατήριο επιτυχίας για την καριέρα τους. 


    Γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση: Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης που επηρεάζουν τον λάρυγγα, πολύ συχνά, είναι δυσδιάκριτα και δεν τραβούν την προσοχή. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αισθάνονται ιδιαίτερη ενόχληση στον οισοφάγο. Αντίθετα, νιώθουν ότι κάτι έχει σταθεί στο λαιμό τους ή την αίσθηση ενός ξένου σώματος στον λαιμό. Ακόμη, μπορεί περιστασιακά να αισθάνονται ένα ήπιο ή πιο σοβαρό κάψιμο. Επίσης, η συγκεκριμένη κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε βραχνάδα και να αλλοιωθεί περιστασιακά η φωνή. Η αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης που επηρεάζει το λάρυγγα απαιτεί την τροποποίηση των υπεύθυνων διατροφικών συνηθειών και τη συνδρομή φαρμακευτικών σκευασμάτων.


    Αντισυλληπτικά, αντιφλεγμονώδη- αναλγητικά: Όταν ένας καλλιτέχνης πριν από την φωνητική του υποχρέωση χρησιμοποιήσει αναλγητικά (π.χ ασπιρίνη ή παρακεταμόλη) με στόχο να ηρεμήσει η οδυνοφωνία, μπορεί να αισθανθεί καλύτερα, ωστόσο αυξάνει τις πιθανότητες να εμφανίσει μία υποβλεννογόνια αιμορραγία (αιμάτωμα) στις φωνητικές χορδές. Αυτό μπορεί να συμβεί διότι το αναλγητικό φάρμακο καταστέλει τον πόνο παροδικά και ο καλλιτεχνης θα αισθανθεί καλύτερα, με αποτέλεσμα να πιέσει περισσότερο τον φωνητικό μηχανισμό για να παράξει δυνατή φωνή. Τέλος, τα αντισυλληπτικά χάπια ενδεχομένως να επηρεάσουν τη ποιότητα φωνής μίας καλλιτέχνιδας, διότι παρεμβαίνουν στον εμμηνοριακό κύκλο. Όμως, αν η χρήση τους επιβάλλεται από τον θεράποντα ιατρό, θα πρέπει η ασθενής να ενημερωθεί για τα πιθανή προβλήματα που θα προκύψουν, ιδιαίτερα εάν είναι καλλιτέχνης και αυτά συσχετιστούν με την φωνή.


    Βαρηκοϊα: Οι επαγγελματίες χρήστες φωνής με βαρηκοϊα δεν μπορούν να ρυθμίσουν την ένταση στην φωνή τους, με αποτέλεσμα να φωνάζουν και ίσως να προκαλέσουν φωνοτραύμα στις φωνητικές χορδές. Για τον λόγο αυτό, για όλους τους καλλιτέχνες συνίσταται ο έλεγχος της ακοής τους πριν και κατά την διάρκεια της επαγγελματικής τους καριέρας.


    Άσθμα και χρήση εισπνεόμεων φαρμάκων: Τα εισπνεόμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στο βρογχικό άσθμα ελαττώνουν το οίδημα (πρήξιμο) των βρόγχων, περιορίζουν τη στένωσή τους και τελικά επιτρέπουν την άνετη κυκλοφορία του αέρα στους πνεύμονες. Λόγω της εισπνεόμενης μορφής και αν απαιτείται η μακροχρόνια χορήγηση τους για ιατρικούς λόγους, τότε ίσως προκαλέσουν μυκητίαση στόματος ή λάρυγγα και βραχνάδα κατά τη φώνηση. Για το λόγο αυτό, η καλή πλύση της στοματικής κοιλότητας μετά τη λήψη του φαρμάκου και η χρήση των ειδικών αεροθαλάμων (spacers) που προσαρμόζονται στις συσκευές εισπνοών είναι καλές λύσεις προς αποφυγή των παραπάνω παρενεργειών. 


    Φωνητικές Συνήθειες:

     

    Υπερβολική χρήση φωνής και ένταση κατά τη φώνηση: Η δυνατή φωνή, η υπερβολική χρήση φωνής στην καθημερινότητα, η γρήγορη ροή της ομιλίας, η απότομη έναρξη της πρότασης κατά την φώνηση και η συνεχής αυξομείωση της έντασης της φωνής αποτελούν φωνητικές συνήθειες, οι οποίες μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμό του φωνητικού μηχανισμού. Η οικονομία φωνής σε τακτά χρονικά διαστήματα ημερισίως, η ξεκούραση φωνής έστω για 30 λεπτά ημερισίως, ο σταθερός τόνος ομιλίας, οι συχνές παύσεις στον λόγο της και οι ήπιες ενάρξεις των προτάσεων κατά την ομιλία, είναι της συμβουλές που θα βοηθήσουν στην παραγωγή αβίαστης φώνησης χωρίς κόπωση. Ιδιαίτερα για τον καλλιτέχνη, που οι συνθήκες και οι φωνητικές απαιτήσεις είναι αυξημένες στον εργασιακό του χώρο, είναι επιτακτική ανάγκη να μπορεί στην καθημερινή του ομιλία, εκτός του εργασιακού του πλαισίου, να συντηρεί την φωνή σε υγιή επίπεδα με βάση της παραπάνω συμβουλές.


    Προθέρμανση και Αποθεραπεία του φωνητικού μηχανισμού: Το τραγούδι και η επαγγελματική ομιλία αποτελούν αθλητικές δραστηριότητες για τον φωνητικό μηχανισμό ενός καλλιτέχνη. Επομένως, όπως οι αθλητές προθερμαίνουν τους σωματικούς μύες πριν από έναν αγώνα, με τον ίδιο τρόπο η προθέρμανση ή αλλιώς το ζέσταμα του φωνητικού μηχανισμού στους επαγγελματίες φωνής είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την προετοιμασία των φωνητικών χορδών για αυτό που θα ακολουθήσει. Βοηθάει στην αποφυγή φωνοτραύματος του λάρυγγα, διατηρεί την φωνή δυνατή και σε «φόρμα» και βοηθάει στην βελτίωση του φωνητικού εύρους (vocal range) κυρίως για τους τραγουδιστές. Εξίσου σημαντική είναι η αποθεραπεία του φωνητικού μηχανισμού, διότι με τις ασκήσεις αποθεραπείας επιτρέπεται η διάταση των εσωτερικών φωνητικών μυών ώστε να κατέβει το επίπεδο της έντασης τους με ομαλό τρόπο.


    Έντονο καθάρισμα λαιμού: Το έντονο και απότομο καθάρισμα του λαιμού για να απομακρύνουμε τις εκκρίσεις, μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό του λαρυγγικού βλεννογόνου, διότι με αυτή την κίνηση οι φωνητικές χορδές έρχονται σε επαφή με έντονη τάση.  Για τον λόγο αυτό, συνίσταται απαλό καθάρισμα του λαιμού. 


    Χρήση Ψίθυρου: Πολλοί καλλιτέχνες όταν έχουν κουράσει την φωνή τους τείνουν να ψιθυρίζουν για να παράξουν φώνηση, πιστεύοντας ότι έτσι δεν πιέζουν τις φωνητικές τους χορδές. Αυτό αποτελεί μύθο, διότι με τον ψίθυρο οι φωνητικές χορδές έρχονται σε επαφή με μεγάλη τάση και έντονη μυϊκή προσπάθεια και αυτό μακροπρόθεσμα ως συνήθεια μπορεί να προκαλέσει ζημιά στις φωνητικές χορδές.


    Ελλιπή φωνητική εκπαίδευση: Συχνά σε έναν φωνοθεραπευτή έρχονται νέοι καλλιτέχνες και κυρίως τραγουδιστές, με έντονη δυσφωνία, που έχουν τοποθετήσει λάθος τη φωνή τους. Για παράδειγμα, μία τραγουδίστρια μπορεί να είναι υψίφωνος (soprano) και να τραγουδάει τραγούδια μεσόφωνης (mezzo soprano). Επίσης, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις τραγουδιστών που δεν έχουν παρακολουθήσει ποτέ μαθήματα φωνητικής με εκπαιδευτή φωνής, δηλαδή είναι αυτοδίδακτοι. Αυτό συνεπάγεται μία λανθασμένη αντίληψη για την στήριξη και τοποθέτηση της φωνής τους κάτι που οδηγεί συχνά σε προβλήματα φωνής. Είναι απαραίτητο για έναν καλλιτέχνη σε όλη την πορεία της καριέρας του να εκπαιδεύει και να προπονεί διαρκώς την φωνή του.


    Χρήση τηλεφώνου: Με την χρήση του τηλεφώνου στην καθημερινότητα μας συχνά μπορούμε να χάσουμε τον έλεγχο, λόγω ότι δεν βλέπουμε τον συνομιλητή μας, με αποτέλεσμα να βάζουμε περισσότερη ένταση για αυτό που θέλουμε να πούμε και πιέζουμε περισσότερο την φωνή μας.  Για τον λόγο αυτό η χρήση τηλεφώνου πρέπει να γίνεται ελεγχόμενα, δηλαδή προσέχωντας το περιβάλλον στο οποίο είμαστε κατά τη χρήση του τηλεφώνου, συνδυαστικά με έναν υγειή τρόπο φώνησης. Για παράδειγμα, είναι λάθος να οδηγούμε και να μιλάμε στο κινητό μέσω handsfree διότι ταυτόχρονα πρέπει να έχουμε το μυαλό μας συγκεντρωμένο στην οδήγηση.


    Αφωνία: Υπάρχει ένας μύθος γύρω από την αφωνία και την ξεκούραση της φωνής. Η αφωνία συνίσταται για πολύ λίγο μετά από μία χειρουργική επέμβαση ή με την ύπαρξη αιματώματος στις φωνητικές χορδές. Ωστόσο, το να ζητήσουμε από ένα καλλιτέχνη να απέχει από τα επαγγελματικά του καθήκοντα κάνωντας αφωνία για μεγάλο χρονικό διάστημα μόνο οικονομική, επαγγελματική ζημιά θα του προκαλέσουμε και το κυριότερο δεν θα τον βοηθήσει να ξεπεράσει το φωνητικό του πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει, δίοτι, μπορεί με την πολυήμερη αφωνία να καλύψουμε για λίγο το φωνητικό του πρόβλημα, όμως όταν επανέλθει στις φωνητικές του δραστηριότητες θα είναι περισσότερο εκτεθειμένος, διότι θα συνεχίσει να μιλά με λάθος τρόπο.


    Διαφραγματική αναπνοή: Υπάρχουν της απόψεις γύρω από την διαφραγματική αναπνοή που κατά καιρούς έχουν αναπτυχθεί από εκπαιδευτές φωνής, χωρίς πραγματικά να διδάσκεται με σαφή τρόπο της καλλιτέχνες και επαγγελματίες φωνής. Σημαντικό είναι οι καλλιτέχνες να εκπαιδευτούν καλά στο πως να ελέγχουν τη κίνηση του διαφράγματος προς τα κάτω και την ροή του εκπνεόμενου αέρα κατά την φώνηση ή το τραγούδι, συνδυαστικά με μια σωστή στάση σώματος, αποφεύγοντας να επιστρατεύουν τραχηλικούς και εξωτερικούς μύες του λάρυγγα διότι μακροπρόθεσμα αυτό θα επιφέρει κάποιο φωνητικό τραυματισμό. 


    Χρήση κατάλληλου μικροφώνου, ακουστικά επιστροφής ήχου, κατάλληλη ηχοληψία και απόδοση ήχου: Κάθε καλλιτέχνης αλλά και κάθε επαγγελματίας φωνής οφείλει να χρησιμοποιεί το κατάλληλο μικρόφωνο, τα κατάλληλα ακουστικά επιστροφής ήχου και της είναι απαραίτητο να συνεργάζεται με έναν ηχολήπτη (κυρίως οι τραγουδιστές). Όλα αυτά είναι απαραίτητα για το σωστό μοίρασμα  του ήχου της φωνής σε έναν χώρο κλειστό ή ανοιχτό και για την διασφάλιση της υγείας της φωνής του καλλιτέχνη.



    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια – Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

  • Διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή και Παιδιατρική Φυσικοθεραπεία

    Η Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (ΔΑΔ) είναι νευρό-αναπτυξιακή διαταραχή και αναφέρεται σε μια ευρύτερη κατηγορία που περιλαμβάνει πέντε διαταραχές: α) τον αυτισμό, β) τη διαταραχή Rett, γ) την παιδική αποδιοργανωτική διαταραχή, δ) τη διαταραχή Asperger και ε) τη διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, μη προσδιοριζόμενη αλλιώς. Χαρακτηρίζονται από καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των κοινωνικών, επικοινωνιακών και γνωστικών δεξιοτήτων.


    Η διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή συνοδεύεται και από κινητικά ελλείμματα, τα οποία επηρεάζουν την λειτουργικότητα του παιδιού στη καθημερινότητά του. Η κινητική δυσλειτουργία που παρουσιάζεται, δεν δυσκολεύει το παιδί μόνο στην αυτοεξυπηρέτηση ή σε βασικές δεξιότητες καθημερινής ζωής αλλά και στις κοινωνικές συναλλαγές μέσω του παιχνιδιού.


    Η καθυστερημένη ανάπτυξη της αδρής ή/και λεπτής κινητικότητας, ο ανεπαρκής οπτικο-κινητικός συντονισμός, η υπερτονία ή/και υποτονία καθώς και η διαταραχή της βάδισης είναι τα πιο συνήθη ελλείματα της.


    Επομένως, χρήζεται αναγκαία η αποκατάσταση των ελλειμάτων για τη καλύτερη ποιότητα ζωής στην παιδική και έπειτα ενήλικη ηλικία. Η φυσικοθεραπεία παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του παιδιού με στόχο τη κατάκτηση του καλύτερου δυνατού επιπέδου κινητικών δεξιοτήτων και τη βελτίωση της λειτουργικότητάς του στη καθημερινή ζωή.


    Η παιδιατρική φυσικοθεραπεία μέσω της αξιολόγησης των αναπτυξιακών οροσήμων, της κινητικότητας και της λειτουργικότητας του παιδιού εκπαιδεύει το παιδί για τη λειτουργική του ανεξαρτησία. Βελτιώνει τις κινητικές δεξιότητες, ενισχύει το αισθητηριακό σύστημα και παράλληλα υποστηρίζει το μϋοσκελετικό και καρδιο-αναπνευστικό σύστημα του παιδιού. Εκτός από την παρέμβαση για την ενίσχυση της ψυχοκινητικής ανάπτυξης, προλαμβάνει ή ελαχιστοποιεί και ανερχόμενες δυσλειτουργίες.



    Μαρία Πολυχρονοπούλου

    Φυσικοθεραπεύτρια

    Συνεργάτης του κέντρου ειδικών θεραπειών Efamillon

  • Εγκεφαλική Παράλυση και Παιδιατρική Φυσικοθεραπεία

    Η εγκεφαλική παράλυση περιλαμβάνει μια ποικιλία μόνιμων και μεταβλητών διαταραχών της ανάπτυξης στάσης και κίνησης. Πρόκειται για μη εξελισσόμενες βλάβες του υπό ανάπτυξη εγκεφάλου κατά την εγκυμοσύνη, τη γέννηση ή/και κατά τη διάρκεια των δυο πρώτων χρονών ζωής.


    Η αιτιολογία είναι ετερογενής και πολυπαραγοντική. Η εγκεφαλική παράλυση μπορεί να συνοδεύεται από νοητική υστέρηση, δυσκολίες στην ομιλία και επικοινωνία, μαθησιακές δυσκολίες (ακόμα και αν το παιδί έχει φυσιολογική νοημοσύνη), προβλήματα όρασης, ακοής, σιελόρροιας, ύπνου, ακράτεια ούρων και επιληπτικές κρίσεις (σπασμοί).


    Η διάγνωση της εγκεφαλικής παράλυσης γίνεται περίπου στην ηλικία των 12 μηνών με 24 μηνών. Έτσι, η οικογένεια μπορεί να λάβει τη κατάλληλη δυνατή υποστήριξη και οδηγίες στο πως να βοηθήσει όσον το δυνατόν καλύτερα το παιδί. Η πρόγνωση της σοβαρότητας της κατάστασης είναι πιο ακριβής στην ηλικία των 2 ετών.


    Στην εγκεφαλική παράλυση, η κινητική βλάβη διαχωρίζεται σε τρεις κύριες παθοφυσιολογικές ταξινομήσεις: την πυραμιδική / σπαστική, την εξωπυραμιδική / δυσκινητική και την παρεγκεφαλιδική / αταξική. Βάση αυτού του διαχωρισμού, προσδιορίζεται η περιοχή του εγκεφάλου που έχει προσβληθεί και η κινητική διαταραχή που επικρατεί.


    Η κλινική εικόνα των παιδιών με εγκεφαλική παράλυση μεταβάλλεται διαρκώς, καθώς ο εγκέφαλος ωριμάζει και το μυοσκελετικό σύστημα υφίσταται δευτεροπαθείς προσαρμοστικές αλλαγές (π.χ. μυϊκές συγκάμψεις, οστικές συστροφές). Επομένως, επηρεάζεται προοδευτικά η βάδιση και γενικά η δραστηριοποίησή του.


    Η φυσιοθεραπευτική παρέμβαση (όπως και η ορθοπεδική) είναι αναγκαία για τη μη επερχόμενη επιδείνωση της σωματικής και λειτουργικής του κατάστασης. Η φυσικοθεραπεία παρεμβαίνει στην ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού για την απόκτηση, βελτίωση κινητικών οροσήμων και θεμελιωδών κινητικών προτύπων με γνώμονα τη λειτουργική του αποκατάσταση. Η απόκτηση κινητικών δεξιοτήτων και η ενίσχυση της κινητικής του απόδοσης θα βοηθήσουν το παιδί να είναι πιο ανεξάρτητο στη καθημερινότητά του. Παράλληλα η ενεργή μάθηση του παιδιού το διευκολύνει στην υιοθέτηση των κινητικών δεξιοτήτων και ενισχύει την αυτοπεποίθηση του, καθώς το θεραπευτικό πλάνο, προσαρμόζεται στην προσωπικότητα του παιδιού και κατευθύνεται στους στόχους του παιδιού και της οικογένειας.


    Μαρία Πολυχρονοπούλου

    Φυσικοθεραπεύτρια

    Συνεργάτης του κέντρου ειδικών θεραπειών Efamillon

  • Σχολική προετοιμασία για παιδιά που θα φοιτήσουν στην Α' τάξη του Δημοτικού Σχολείου

    Τα τελευταία χρόνια ο όρος «σχολική ετοιμότητα» ακούγεται και χρησιμοποιείται πολύ συχνά. Πρόκειται για έναν όρο που δείχνει αν το παιδί στην ηλικία των 6 ετών έχει κατακτήσει δεξιότητες που «αγκαλιάζουν» ένα ευρύ φάσμα. Ωστόσο, δεν αφορά μόνο τη μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό αλλά και τη μετέπειτα σχολική ζωή του μαθητή.


    Ο όρος «σχολική ετοιμότητα» περιλαμβάνει την αναγκαία συνολική ωριμότητα ενός παιδιού τη χρονική στιγμή της έναρξης φοίτησής του στην Α΄ Δημοτικού. Δηλαδή, με τον όρο αυτόν, εννοούμε ένα ορισμένο επίπεδο ανάπτυξης του παιδιού σε κοινωνικο-συναισθηματικό, κινητικό, γνωστικό και σωματικό επίπεδο.


    Με τον πιο απλό ορισμό, ένα παιδί που είναι έτοιμο για το σχολείο (Α Δημοτικού), σημαίνει ότι έχει κατακτήσει βασικές δεξιότητες και γνώσεις από μία ποικιλία τομέων που θα μπορέσουν να του διασφαλίσουν μία επιτυχημένη πορεία. Ηλικιακά, τα περισσότερα παιδιά έχουν φτάσει σε αυτό το επίπεδο και πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης (μεταξύ 5 ετών και μηνών και 6 ετών και 6 μηνών).


    Όμως, κάποια παιδιά παρότι βρίσκονται στην ηλικία αυτή και τυπικά δικαιούνται να φοιτήσουν στη Α δημοτικού, δεν είναι ακόμη «ώριμα» ώστε να ανταπεξέλθουν με επάρκεια στο νέο απαιτητικό τους ρόλο.


    Τα βασικά κριτήρια σχολικής ετοιμότητας από τη μαθησιακή σκοπιά:


    • Γραφο-φωνολογική ενημερότητα
    • Φωνο-γραφημική και γραφο-φωνημική αντιστοιχία (να συνειδητοποιήσουν ότι στα φωνήματα της ομιλούμενης γλώσσας αντιστοιχούν γράμματα και το αντίστροφο)
    • Σύνθεση συλλαβών και φωνημάτων για τη δημιουργία λέξεων
    • Ανάλυση λέξεων σε συλλαβές και φωνήματα
    • Επισήμανση ομοιότητας ή διαφοράς στη συλλαβή και στο φώνημα
    • Εντοπισμός αρχικού και τελικού φωνήματος
    • Αναγνώριση, γραφή και ανάγνωση βασικών γραμμάτων
    • Απαλοιφή συλλαβής ή φωνήματος

    • Αναγνωστική ετοιμότητα
    • Ανάγνωση συλλαβών (ΣΦ)

    • Λογικομαθηματικές έννοιες
    • Ταξινόμηση, σειροθέτηση και σύγκριση αντικειμένων με βάση ορισμένα γνωρίσματα
    • Αναγνώριση και γραφή αριθμών
    • Απαρίθμηση
    • Τακτικοί αριθμοί

    Σκοπός αυτού του τμήματος είναι να βοηθήσει και να προετοιμάσει σε ένα ικανοποιητικό μαθησιακό επίπεδο, όσα παιδιά θα φοιτήσουν στη Ά δημοτικού. Η σχολική προετοιμασία θα βασιστεί στους παραπάνω μαθησιακούς τομείς. Το πρόγραμμα αναφέρεται σε παιδιά νηπιαγωγείου και όχι σε παιδιά που φοιτούν στο προνήπιο.


    Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε με την υπεύθυνη του κέντρου στα τηλέφωνα επικοινωνίας.

  • Εφηβοφωνία (Ηβηφωνία)

    Η ωρίμανση της φωνής είναι μια απόλυτα φυσιολογική διαδικασία, η οποία συμβαίνει περισσότερο έντονα στα αγόρια και λιγότερο στα κορίτσια, κατά την ηλικία της ήβης. Κατά την περίοδο αυτή, ο λάρυγγας των αγοριών αναπτύσσεται ταχύτατα και αποκτά σε μικρό χρονικό διάστημα διαστάσεις ενήλικα. Οι φωνητικές χορδές διπλασιάζονται σχεδόν σε μήκος και η μάζα τους αυξάνεται αισθητά. Κάποιες φορές όμως, διαπιστώνεται ότι ενώ η φυσική ανάπτυξη του παιδιού εξελίσσεται ομαλά και ο λάρυγγας εύκολα αποκτά τις νέες του διαστάσεις η φωνή καθυστερεί να «σπάσει» ή να «χοντρύνει». Το πρόβλημα είναι γνωστό ως Εφηβοφωνία ή Ηβηφωνία και σημαίνει τη παθολογική μεταφορά του ύψους της φωνής και τη διατήρηση της ψιλής φωνής στα αγόρια πέραν της ηλικίας που αναμένεται η φυσιολογική αλλαγή-ωρίμανση της φωνής τους.


    Συχνότητα


    Η εφηβοφωνία εμφανίζεται στα αγόρια ή τους άνδρες που για κάποιο λόγο δεν έχει αλλάξει και σταθεροποιηθεί η φωνή τους στην εφηβική ηλικία ή σε γυναίκες με πολύ ψιλή, τσιριχτή ή παιδική φωνή που νοιώθουν ότι η φωνή τους δεν τους αντιπροσωπεύει στο φύλο και την ηλικία τους.

    Παρουσιάζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια, επειδή η αλλαγή στην φωνή των υπόλοιπων αγοριών της ηλικίας αυτής είναι έντονη (αρχίζει η φωνή να γίνεται «μπάσα» και «χοντραίνει»). Εξαιτίας της παρατεταμένης καθυστέρησης στην ωρίμανση της φωνής, η ψιλή φωνή αποτελεί αιτία έντονης ανησυχίας καθώς κάνει τα αγόρια να αισθάνονται ότι ξεχωρίζουν από τους συνομηλίκους τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να στιγματίζονται από την κοινωνία και ενδεχομένως να γίνονται δέκτες χλευασμού.


    Που οφείλεται ;


    Κατά τη διάρκεια της εφηβείας οι ορμονικές αλλαγές είναι ταχύτατες, ο λάρυγγας αποκτά τις διαστάσεις ενός ενήλικα και οι φωνητικές χορδές αλλάζουν σε μήκος και μάζα. Η εφηβοφωνία οφείλεται στη δυσαρμονική ανάπτυξη των οργάνων που μπορεί να συμβεί σ’ αυτήν την ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι ο λάρυγγας παραμένει παιδικός και οι μύες του λάρυγγα δεν είναι έτοιμοι να δεχθούν τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στον οργανισμό του εφήβου. Επίσης, μπορεί να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες του ατόμου σε σχέση με το περιβάλλον του.


    Διάγνωση


    Για τη σωστή αξιολόγηση και διάγνωση της εφηβοφωνίας θα πρέπει ο έφηβος να υποβληθεί σε μία πλήρη Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση από ΩΡΛ (Φωνίατρο), ο οποίος έχει εξειδικευθεί στις διαταραχές της φωνής, ώστε να επιβεβαιωθεί η ομαλή ανάπτυξη του λάρυγγα και να αποκλειστεί κάποιο παθολογικό αίτιο. Απαραίτητη είναι και η ενδοκρινολογική εξέταση για αποκλεισμό τυχόν ενδοκρινολογικών προβλημάτων. Εάν διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα της ψιλής φωνής είναι όντως πρόβλημα εφηβοφωνίας και όχι κάποιας άλλης οργανικής αιτίας, η αποκατάσταση της φωνής γίνεται από Λογοθεραπευτή - Ειδικό Φωνοθεραπευτή (εξειδικευμένος λογοθεραπευτής στις διαταραχές φωνής).



    Θεραπεία (Φωνοθεραπεία)


    Ο λογοθεραπευτής θα αποκαταστήσει τη σωστή λειτουργία του λάρυγγα και θα βοηθήσει τον έφηβο να τοποθετεί φωνητικά σωστά τη φωνή του, δηλαδή τη φωνή που του ταιριάζει καλύτερα ανάλογα με το φύλο και την ηλικία του.

    Η αποκατάσταση της φωνής διαρκεί μερικές συνεδρίες λογοθεραπείας, χωρίς να απαιτείται φαρμακευτική αγωγή, έως ότου το άτομο τοποθετήσει σωστά τη φωνή του. Απαραίτητη προϋπόθεση για καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα είναι το άτομο να θέλει (κίνητρο) και να έχει συνειδητοποιήσει ότι θα αλλάξει η φωνή του.



    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Στάδια Γλωσσικής Ανάπτυξης

    Έως 3 μηνών

    • Γελάει, κλαίει
    • Αναγνωρίζει οικίες φωνές γύρω του (π.χ της μαμάς και του μπαμπά)
    • Φλυαρεί χρησιμοποιώντας τους ήχους /μπ/, /μ/, /π/
    • Παράγει διαφόρους ανάμικτους ήχους (κυρίως φωνήεντα)
    • Αντιδρά σε ήχους στρέφοντας το κεφάλι του προς την πηγή τους

    3-6 μηνών

    • Επαναλαμβάνει συχνά τους ίδιους ήχους
    • Κλαίει διαφορετικά για διάφορες ανάγκες
    • Χρησιμοποιεί ήχους ή νοήματα για να δηλώσει επιθυμίες

    6-9 μηνών

    • Καταλαβαίνει απλές οδηγίες
    • Ανταποκρίνεται όταν ακούει το όνομα του
    • Καταλαβαίνει ναι/όχι
    • Φλυαρεί χρησιμοποιώντας ποικιλία ήχων
    • Παράγει ήχους που μοιάζουν με λέξεις
    • Αρχίζει να μιμείται ήχους από το περιβάλλον του

    9-12 μηνών

    • Αρχίζει να χρησιμοποιεί λεξιλόγιο (1-3 λέξεις)
    • Χρησιμοποιεί για πρώτη φορά λόγο σκόπιμα
    • Αναγνωρίζει λέξεις για κοινά και οικεία αντικείμενα (π.χ.παπούτσι ,ποτήρι, κ.α.)
    • Χρησιμοποιεί κινήσεις για να εκφραστεί (π.χ. ‘γειά’ , ‘παλαμάκια’)

    1-2 ετών

    • Ηχολαλεί και χρησιμοποιεί ακατάληπτη γλώσσα
    • Ακολουθεί απλές εντολές
    • Δεκτικά αναγνωρίζει 1-3 μέρη του σώματος
    • Συνδυάζει νοήματα και φώνηση
    • Αρχίζει να ζητάει πράγματα που επιθυμεί
    • Λέει το όνομα του και ανταποκρίνεται όταν το ακούει
    • Χρήση 3-20 λέξεων (13-18 μηνών)
    • Χρήση 50-100 λέξεων (19-24 μηνών)
    • Καταλαβαίνει σύνθετες οδηγίες (π.χ. «πάρε το βιβλίο και βάλτο στην τσάντα σου»)
    • Ονομάζει οικεία αντικείμενα και πρόσωπα
    • Καταλαβαίνει προτάσεις και χρησιμοποιεί προτάσεις με 2-3 λέξεις
    • Αρχίζει να συνδυάζει ουσιαστικά με ρήματα
    • Αρχίζει να χρησιμοποιεί αντωνυμίες
    • Απαντάει στην ερώτηση « τι είναι αυτό;»
    • Ενδιαφέρον για να ακούσει ιστορίες
    • Αναγνώριση 5 μερών του σώματος
    • Κάνει ερωτήσεις με 2 λέξεις μαζί
    • Κουνάει το χέρι για να χαιρετήσει

    2-3 ετών

    • Λέει προτάσεις με 3-4 λέξεις
    • Αναγνωρίζει πολλά μέρη του σώματος
    • Ζητά αντικείμενα με το όνομα τους
    • Ακούει μικρές ιστορίες από βιβλία και τραγούδια
    • Χρήση 500-900 λέξεις
    • Παρουσιάζει πολλά γραμματικά λάθη
    • Σωστή χρήση φωνήεντων
    • Συχνά παραλείπει ή αντικαθιστά τα μεσαία και τελικά σύμφωνα
    • Κάνει χρήση περίπου 27 ήχων
    • Κατανοεί τις έννοιες «ένα» , «όλα»
    • Αρχίζει να χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις, άρθρα ,πληθυντικό αριθμό
    • Καταλαβαίνει απλές ιστορίες
    • Φτιάχνει προτάσεις με άρνηση (π.χ. «όχι πίνω»)
    • Κάνει πολλές ερωτήσεις χρησιμοποιώντας «τι;», «που;», «γιατί;», «ποιος;»
    • Κουβεντιάζει μόνο του ή με τα παιχνίδια του
    • Συμμετοχή σε παιδικά τραγούδια που έχουν κίνηση

    3-4 ετών

    • Λεξιλόγιο περίπου 800-1500 λέξεων
    • Η άρθρωση του καθαρίζει ( κάποια παιδία δεν λένε καθαρά το «σ» , «ξ» , «ψ» , «ρ» , «τς»)
    • Λέει 2 γεγονότα με χρονολογική σειρά
    • Συμμετέχει σε μεγάλους διαλόγους
    • Χρήση των «είναι» , «είμαι» , «είσαι»
    • Κατανοεί την χρήση οικείων αντικειμένων
    • Χρησιμοποιεί την γλώσσα για να εκφράσει συναισθήματα
    • Χρήση προτάσεων με 4-5 λέξεις(3 ετών)
    • Χρήση πάνω από 6 λέξεις σε μία πρόταση(4 ετών)
    • Αναγνωρίζει αντικείμενα από το όνομα τους
    • Συχνότερη χρήση ουσιαστικών και ρημάτων
    • Ψιθυριστή ομιλία
    • Η γραμματική προτάσεων βελτιώνεται
    • Χρήση πιο ολοκληρωμένων προτάσεων
    • Διηγείται μέρος μιας ιστορίας
    • Κατανοεί τις έννοιες «μέρα» , «νύχτα»
    • Τραγουδάει τραγούδια

    4-5 ετών

    • Αναγνωρίζει τα βασικά χρώματα
    • Μετράει μέχρι το 10 με μηχανική αποστήθιση
    • Χρήση προτάσεων με σωστή γραμματική
    • Απαντάει σε ποιο σύνθετες ερωτήσεις (π.χ. «Πώς σε λένε και πού μένεις;»)
    • Ρωτάει για την σημασία των λέξεων
    • Μπορεί να κάνει μία ερώτηση , να αρνηθεί και να προστάξει
    • Αναγνωρίζει τα βασικά σχήματα
    • Περιμένει την σειρά του
    • Ενώνει 2 προτάσεις με το «και»
    • Καθαρή άρθρωση των περισσότερων συμφώνων
    • Χρήση 900-2000 λέξεις

    5-6 ετών

    • Προφέρει όλα τα σύμφωνα και τα συμπλέγματα τους καθαρά
    • Γνωρίζει βασικές αντίθετες έννοιες
    • Μετράει μέχρι το 30 με μηχανική αποστήθιση
    • Ονομάζει τις ημέρες της εβδομάδας
    • Κατάλληλη χρήση παρελθοντικών και μελλοντικών χρόνων
    • Απαντάει στην προφορική ερώτηση «Γειά τι κάνεις»
    • Ρωτάει βάζοντας το «Πως»
    • Ακολουθεί οδηγίες οι οποίες δίνονται σε μία ομάδα
    • Το λεξιλόγιο του αυξάνεται συνεχώς
    • Ανταλλάσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις
    • Χρήση προτάσεων με πολλές λεπτομέρειες
    • Αφηγείται με ευχέρεια μία ιστορία από την αρχή έως το τέλος
    • Καλή επικοινωνία με όλους γύρω του
    • Κατάλληλη χρήση γραμματικής σχεδόν πάντα
    • Χρήση χρονικών εννοιών ( χθες , σήμερα, αύριο κ.α.)
    • Χρήση περίπου 2200 λέξεις

    6-7 ετών

    • Ονοματίζει γράμματα , νούμερα , χρήματα
    • Μετράει μέχρι το 100 με μηχανική αποστήθιση
    • Γνωρίζει το αλφάβητο
    • Αρχίζει να κατανοεί την ώρα
    • Κατάλληλη χρήση της παθητικής φωνής (π.χ. «ο σκύλος κυνηγιέται από την γάτα»)
    • Κατανοεί το «αριστερό» και το «δεξί»
    • Χρησιμοποιεί πιο σύνθετες περιγραφές
    • Συμμετοχή σε συζητήσεις

    7-11 ετών

    • Λογική σκέψη
    • Εκφράζεται διαφορετικά στον γραπτό λόγο από τον προφορικό λόγο
    • Ευχέρεια στην προφορική έκφραση και μπορεί να προσαρμόσει τον τρόπο που μιλάει σύμφωνα με την ηλικία, τον συνομιλητή, το επίπεδο και τις γνώσεις

    Πηγή | Βιβλιογραφία:

    [Shipley K.G. , McAfee J.G.,(1998) Assessment in speech-language pathology. A resource manual, 2 nd edition, Singular Publishing Group, Canada]

  • Συμβουλές προς γονείς για τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών

    Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου κατά την διάρκεια της γλωσσικής του ανάπτυξης;

    • Να του μιλάτε απλά, καθαρά, αργά.
    • Να του περιγράφεται αυτό που κάνετε όταν ασχολείσθαι μαζί του.
    • Να του μιλάμε κανονικά, χρησιμοποιώντας απλές λέξεις και σωστές, ολοκληρωμένες προτάσεις. Όχι «μωρουδίστικη ομιλία».
    • Να το ακούτε προσεκτικά όταν σας μιλάει.
    • Να λέτε συνεχώς καινούργιες λέξεις για να εμπλουτίσετε το λεξιλόγιό του.
    • Εξηγήστε του τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει.
    • Επαναλάβετε τη λέξη που δε λέει σωστά αλλά μη του ζητάτε να την επαναλαμβάνει κάθε φορά.
    • Ενθαρρύνετε το να εγκαταλείψει το μπιμπερό και την πιπίλα, εφόσον τα χρησιμοποιεί ακόμα.
    • Παροτρύνετε το να παίζει με άλλα παιδιά.
    • Προσέχετε όταν μιλάει, έχοντας πάντα στο μυαλό σας ότι η επανάληψη συλλαβών και λέξεων είναι φυσιολογική σε αυτό το στάδιο της ανάπτυξής του (3-4 ετών).
    • Διαβάστε ιστορίες μαζί και διηγηθείτε τις ο ένας στον άλλον. Έτσι, ενθαρρύνετε μια θετική στάση προς την ανάγνωση και τη γλώσσα (προφορική και γραπτή). Τα παιδιά χρειάζονται το παράδειγμά σας: αφήστε τα να σας βλέπουν να διαβάζετε (3-4 ετών).
    • Δώστε την ευκαιρία να σας βοηθά στο σχεδιασμό και προγραμματισμό δραστηριοτήτων (π.χ. την προετοιμασία μιας γιορτής).
    • Επιβραβεύετε τις προσπάθειες που κάνει.
    • Συζητάτε μαζί του καθημερινά.
    • Αφήστε το να συμμετέχει σε οικογενειακές συζητήσεις.
    • Εξηγείτε στο παιδί σας καινούργιες λέξεις.
    • Τηλεόραση: Τα παιδιά αυτής της προσχολικής ηλικίας μπορούν να παρακολουθήσουν ένα ή δύο παιδικά προγράμματα την ημέρα που να μην υπερβαίνουν τη μία ώρα στο σύνολο τους. Τα προγράμματα αυτά πρέπει να τα επιλέξουμε με προσοχή και εκτός από το να ψυχαγωγούν τα παιδιά μας θα πρέπει να έχουν κάτι να τα διδάξουν.
    • Προσπαθώ να είμαι το σωστό γλωσσικό πρότυπο για το παιδί.
    • Ποικιλία εκπαιδευτικών παιχνιδιών: OXI πολλή τηλεόραση. ΝΑΙ στα πολλά εκπαιδευτικά παιχνίδια όπως κουκλόσπιτο, τηλέφωνο, γκαράζ, κύβους, μπάλα, παζλ, επιτραπέζια παιχνίδια, βιβλία κ.α.
    • Συνεργασία με το σχολείο.
    • Αποφεύγουμε να ρωτούμε ερωτήσεις.

    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Νόσος Parkinson και Λογοθεραπεία

    Η νόσος Parkinson είναι μία χρόνια εκφυλιστική διαταραχή του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, η οποία εξελίσσεται αργά και επηρεάζει την κίνηση, τον έλεγχο των μυών και την ισορροπία. Προσβάλλει άνδρες και γυναίκες, με ελαφρά υπεροχή στους άνδρες. Τα κύρια κινητικά χαρακτηριστικά της νόσου είναι τρόμος ηρεμίας, ακαμψία, αστάθεια θέσης, βραδυκινησία και υποκινησία.


    Οι κινήσεις είναι συνήθως αργές και μικρές, το βάδισμα επιτυγχάνεται με μικρά βήματα με δυσκολία στην έναρξη της βάδισης και στην αλλαγή κατεύθυνσης. Επίσης, οι ασθενείς δυσκολεύονται να πιάσουν αντικείμενα και να τα μεταφέρουν. Συχνά παρουσιάζονται διαταραχές ισορροπίας που οδηγούν σε πτώσεις με απροσδόκητες συνέπειες.


    Η σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση της νόσου Parkinson παραμένει αποκλειστικά συμπτωματική, διότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο που να διακόπτει ή και να αναστρέφει την εκφυλιστική διεργασία. Η συμπτωματική θεραπεία της νόσου κατευθύνεται σε 4 επίπεδα:


    • Φαρμακο-θεραπεία
    • Λογοθεραπεία
    • Φυσικοθεραπεία
    • Ψυχολογική υποστήριξη
    • Νευροχειρουργική παρέμβαση

    Χαρακτηριστικά ομιλίας σε ασθενείς με νόσο Parkinson


    • Δυσαρθρία (δυσκολία στην άρθρωση των ήχων κατά την ομιλία)
    • Διαταραχές της Φώνησης (βραχνή και μονότονη φωνή, τρέμουλο φωνής, μειωμένη ένταση και ρυθμός)

    Ο ρόλος του λογοθεραπευτή σε ασθενείς με νόσο Parkinson


    Ο λογοθεραπευτής αρχικά θα πρέπει να αξιολογήσει τον ασθενή, ώστε να ορισθεί μία εξατομικευμένη λογοθεραπευτική παρέμβαση. Επομένως, θα πρέπει να αξιολογηθεί η άρθρωση των φωνημάτων κατά την ομιλία, η ποιότητα φωνής του ασθενή, ο τρόπος αναπνοής του κατά τη φώνηση, η κατάποση (υγρών και στερεών) αλλά και οι γνωστικές του λειτουργίες (π.χ. μνήμη). Η λογοθεραπευτική παρέμβαση στοχεύει στην βελτίωση των παραπάνω συμπτωμάτων και είναι πάντα εξατομικευμένη, σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή, με τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή σχετιζόμενη με τη νόσο αυτή.

    Ο λογοθεραπευτής χρησιμοποιεί μία μεγάλη γκάμα τεχνικών βελτίωσης της άρθρωσης, της κατάποσης και της φωνής. Για παράδειγμα, η λογοθεραπευτική μέθοδος LSVT LOUD θεωρείται παγκοσμίως η πιο αποτελεσματική μέθοδος αποκατάστασης της φωνής και της ομιλίας ατόμων με νόσο Parkinson.


    Το κέντρο μας έχει πιστοποιηθεί στη μέθοδο LSVT LOUD από τον Οκτώμβρη του 2018, για διαταραχές λόγου και ομιλίας σε ασθενείς με νόσο Parkinsonκαι άλλες νευρολογικές διαταραχές.


    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Χρήσιμες συμβουλές για τις δραστηριότητες με τα παιδιά σας

    • Επιλέξτε τη στιγμή που ταιριάζει τόσο σε εσάς όσο και στο παιδί σας και οργανώστε μία σταθερή ρουτίνα μαζί του. Ορίστε μία συγκεκριμένη ώρα κατά την διάρκεια της ημέρας που θα αφιερώνεται στις δραστηριότητες με το παιδί ή τα παιδιά σας και φυσικά όταν δεν θα είναι κουρασμένο, νυσταγμένο ή πεινασμένο. Βέβαια είναι σημαντικό να αισθάνεστε και εσείς χαλαροί, ξεκούραστοι και καλοδιάθετοι! Έτσι η συμμετοχή σας στο παιχνίδι με το παιδί σας θα είναι πιο δημιουργική και ουσιώδης. Ο χρόνος που απαιτείται σε καθημερινή βάση είναι 2 με 3 φορές την ημέρα από 10 με 15 λεπτά την κάθε φορά. Είναι προτιμότερο με αυτόν τον τρόπο, από ότι μία μεγάλης διάρκειας φορά.

    • Όταν θα παίζετε με το παιδί σας είναι σημαντικό να "κατεβείτε" στο επίπεδο του παιδιού σας, εκεί όπου θα καθόσαστε αντικρυστά. Για παράδειγμα, όταν κάθεστε σε ένα τραπέζι με το παιδί σας καλό θα είναι το τραπεζάκι να είναι στο επίπεδο του παιδιού και όχι πιο κοντό ή πιο ψηλό από αυτό. Με τα μικρά παιδιά είναι χρήσιμο καμιά φορά να κάθεστε κάτω (στο πάτωμα) και να παίζετε. Βέβαια όχι πάντα γιατί θα πρέπει να μάθουν να κάθονται στην θέση τους όταν κάνουν μία δραστηριότητα και έτσι τα οριοθετείτε καλύτερα.

    • Κρατήστε μερικά παιχνίδια μόνο για τις δραστηριότητες του.

    • Είναι σημαντικό για κάθε δραστηριότητα να έχετε πάνω στο τραπέζι μόνο το συγκεκριμένο παιχνίδι που έχει επιλέξει το παιδί σας για να παίξετε. Απομακρύνετε κάθε άλλο παιχνίδι ώστε να μειώνεται την διάσπαση της προσοχής του.

    • Καλό θα είναι όταν κάνετε μία δραστηριότητα με το παιδί σας να αποφεύγετε τους πολλούς θορύβους του περιβάλλοντος (π.χ. τηλεόραση, μουσική, δυνατή ομιλία στο δίπλα δωμάτιο, κ.τ.λ), οι οποίοι θα του αποσπάσουν την προσοχή του και θα χάσει την συγκεντρωσή του στην δραστηριότητα που κάνετε.

    • Ολοκληρώστε την δραστηριότητα πριν το παιδί σας δείξει ότι έχει βαρεθεί. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μία κουδουνίστρα για να κάνει θόρυβο και να του τραβήξετε την προσοχή. Άλλα υλικά που μπορείτε να χρησιμοποιείτε και να τραβάτε την προσοχή του παιδιού σας είναι: δακτυλοκουκλίτσες (όμως να δίνουν σημασία σε εσάς και όχι στα κουκλάκια), διάφορα αστεία καπέλα, αστείο μακιγιάζ, αστείες γκριμάτσες, διάφορα φουλάρια (κρύβετε και αποκαλύπτετε το πρόσωπο σας εναλλάξ), παιχνίδια όπως παζλ, πύργοι, τουβλάκια, πλαστελίνη, σαπουνόφουσκες, μπουρμπουλήθρες σε νερό, φύσημα σφυρίχτρας ή ενός μύλου, χάρτινα καραβάκια σε λεκάνη με νερό, διάφορες χάρτινες κατασκευές. Κάντε το παιχνίδι δημιουργικό, εκπαιδευτικό και ενδιαφέρον!

    • Πολύ ωραία παιχνίδια ειδικά με τα μικρότερα παιδιά είναι τραγούδια με χειρονομίες, παιχνίδια με κούκλες και αντικείμενα της καθημερινότητας του.

    • Σημαντικό: Ένα παιδί για να μάθει κάτι καινούργιο θα πρέπει να παρακολουθήσει μία δραστηριότητα για ορισμένο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 10 επαναλήψεις).

    • Σημαντικό: Στα παιδιά μικρότερης ηλικίας 1.5 με 5-5.5 ετών είναι δύσκολο στην αρχή να περιμένουν την σειρά τους σε μία δραστηριότητα που την μοιράζονται με κάποιον άλλον. Ιδιαίτερα τα παιδιά με δυσκολίες και ιδιαιτερότητες είναι αρκετά δύσκολο να δεχθούν και να μάθουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Ωστόσο, κατά την διάρκεια της δραστηριότητας σας με το παιδί σας, θα πρέπει να το μάθετε σιγά σιγά να περιμένει, να μοιράζεται και να παίρνει την σειρά του όταν είναι μαζί με άλλους. Με αυτόν τον τρόπο όσο θα μεγαλώνει θα μαθαίνει να περιμένει την σειρά του όταν θα συζητάει με άλλους συνανθρώπους του.

    • Σημαντικό: Εάν έχετε περισσότερα από ένα παιδιά καλό θα είναι να μάθουν να παίζουν μαζί, να μοιράζονται τα παιχνίδια τους και να μάθουν να παίζουν ομαδικά. Βέβαια, καλό θα είναι να παίζετε μία δραστηριότητα και με τα δύο παιδιά σας μαζί αλλά και με το καθένα ξεχωριστά, όταν το άλλο λείπει από το σπίτι ή κοιμάται.

    • Σημαντικό: Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού με το παιδί σας 1. δείξτε στο παιδί από την αρχή τι περιμένετε από αυτό και μετά ξεκινήστε την δραστηριότητα. 2. Η χρήση κατάλληλων εκφράσεων κατά την διάρκεια του παιχνιδιού από εσάς είναι χρήσιμες. 3. Αφήνετε κάθε φορά το παιδί να ολοκληρώνει αυτό που θέλει να πει χωρίς να το βοηθάτε να το ολοκληρώσει. 4. Όταν λέει μία λάθος έκφραση ή λέξη δεν το διορθώνετε, αλλά επαναλαμβάνετε την σωστή μετά από αυτό χωρίς να του πείτε τίποτε άλλο. 5. Δίνετε πάντα προσοχή σε αυτό που λέει το παιδί και όχι στο πως το λέει. 6.Δεν του κάνετε πολλές ερωτήσεις μαζί και του δίνετε όσο χρόνο χρειαστεί ώσπου να πει αυτό που θέλει, χωρίς να του δείχνετε ότι βιάζεστε. 7. Δεν του μιλάτε γρήγορα και με λεξιλόγιο που δεν είναι της ηλικίας του. 8. Αν το παιδί δεν θέλει να συνεργαστεί μαζί σας εκείνη την στιγμή, απομακρύνετε το παιχνίδι τελείως και ξαναδοκιμάστε αργότερα ίσως με ένα άλλο παιχνίδι που θα επιλέξει πάντα το παιδί.


    Να θυμάστε ότι κάθε δραστηριότητα με το παιδί σας θέλει υπομονή, χρόνο, θέληση και διάθεση από εσάς, ώστε να εκπαιδεύσετε το παιδί σας και να το βοηθήσετε να αναπτύξει τον λόγο και την επικοινωνία του, να μάθει την εναλλαγή σειράς και να συνεργάζεται με τους γύρω του.


    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Συχνές ερωτήσεις γονέων για τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών

    1. Πολλοί λένε ότι όταν το παιδί θα μεγαλώσει και θα πάει σχολείο θα μιλήσει. Τι κάνουμε τότε;


    H ένταξη του παιδιού στο σχολείο βοηθάει το παιδί να αναπτύξει την γλωσσική του ικανότητα, αλλά η γλωσσική ανάπτυξη και ολοκλήρωση αρχίζει πριν την ένταξη του παιδιού στο σχολείο. Η γνώμη του λογοθεραπευτή είναι απαραίτητη.



    2. Η αργή εξέλιξη του προφορικού λόγου είναι ανησυχητική;


    Μερικές φορές η αργή εξέλιξη του προφορικού λόγου είναι προμήνυμα μίας συνεχιζόμενης γλωσσικής καθυστέρησης και μεταγενέστερα στο σχολείο σε μαθησιακό επίπεδο.



    3. Πότε πρέπει να αρχίσει η θεραπευτική παρέμβαση;


    Στην ηλικία μεταξύ των 2 με 4 χρονών το παιδί έχει πολλές δυνατότητες βελτίωσης της γλωσσικής καθυστέρησης από ότι όταν η θεραπευτική αγωγή ξεκινήσει σε μεγαλύτερη ηλικία. Η πρώιμη αυτή περίοδος θεωρείται σημαντική για παρέμβαση λόγω της πλαστικότητας του εγκεφάλου που επιτρέπει την βέλτιστη αφομοίωση των ερεθισμάτων από το παιδί.



    Πότε ένα παιδί χρειάζεται λογοθεραπεία;


    • Όταν ένα παιδί σε ηλικία 3 ετών δεν μιλάει καθόλου ή μιλάει με λίγες λέξεις.
    • Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται στην άρθρωση διαφόρων φθόγγων ή όταν το παιδί μπερδεύει διάφορους φθόγγους της αλφαβήτου π.χ. φ με θ, θ με σ, δ με ζ, β με δ κ.α. ή όταν παραλείπει ήχους μέσα σε μία λέξη.
    • Όταν ένα παιδί τραυλίζει π.χ πα πα πατατα, μμμμαμά, θέλω θέλω θέλω νερό.
    • Δυσκολία στην κατανόηση του προφορικού λόγου (δυσκολία στην κατανόηση σύνθετων προτάσεων ή οδηγιών).
    • Δυσκολία στην προφορική έκφραση όπως: δυσκολία στην παραγωγή προτάσεων, δυσκολία να εκφράσει τις σκέψεις του με σωστές λέξεις, δυσκολία να περιγράψει απλά γεγονότα, να ξεκινήσει και να διατηρήσει μία συζήτηση, εκφραστικά και γραμματικά λάθη.

    Ποια η σημασία της αποκατάστασης των δυσκολιών του λόγου και της ομιλίας;


    • Ο λόγος είναι πολύ βασικό στοιχείο για την επικοινωνία μεταξύ των ατόμων και συντελεί στην κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου.
    • Η επικοινωνία είναι μία διαδικασία μέσω της οποίας οι άνθρωποι ανταλλάσσουν πληροφορίες. Οι καθημερινές μας δραστηριότητες και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις εξαρτώνται από τις δεξιότητες επικοινωνίας μας.
    • Τόσο στον ενήλικα όσο και στο παιδί, οι δυσκολίες στον λόγο και την ομιλία είναι πιθανό να επιφέρουν δυσκολία στην επικοινωνία με το περιβάλλον του ατόμου, μειονεκτικά συναισθήματα και κοινωνική απομόνωση.

    Η ικανότητα του ατόμου να επικοινωνεί συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας.

    Για τον λόγο αυτό οι διαταραχές του λόγου και της ομιλίας δεν θα πρέπει να παραβλέπονται!!!


    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Τραυλισμός: Συμβουλές & Οδηγίες προς γονείς

    Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να βοηθήσετε το παιδί σας να παράγει πιο ρέοντα λόγο και να μειώσετε τα συμπτώματα του τραυλισμού.


    • Τα περισσότερα παιδιά στις μικρές ηλικίες βιάζονται να μιλήσουν και να πουν αυτό που θέλουν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση καλό είναι με τον δικό σας τρόπο να βοηθήσετε το παιδί, προσπαθώντας να εφαρμόζετε παύσεις κάθε φορά πριν μιλήσετε και χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν πιο αργό ρυθμό. Έτσι το παιδί θα αρχίσει σιγά σιγά να μαθαίνει σε ένα πιο αργό μοντέλο ρυθμού ομιλίας.

    • Συνήθως σε όλα τα μικρά παιδιά καθημερινά ρωτάμε πλήθος ερωτήσεων στις οποίες καλούνται να απαντήσουν. Η ικανότητα του παιδιού να απαντάει με ρέοντα λόγο χωρίς να τραυλίζει εξαρτάται από τον βαθμό δυσκολίας της ερώτησης που του κάνετε, καθώς και από τις λεκτικές δεξιότητες του παιδιού. Μπορείτε να ενισχύσετε το παιδί να απαντά στις ερωτήσεις σας με ρέοντα λόγο εάν: 1. Αποφεύγετε ερωτήσεις οι οποίες είναι πολύπλοκες για την ηλικία του παιδιού, 2. Δίνετε όσο χρόνο χρειάζετε να σκεφτεί και να απαντήσει στην ερώτηση που του κάνατε, χωρίς να τον αγχώνετε ή να του δείχνετε ότι βιάζεστε να απαντήσει.

    • Αποφεύγετε να τον ρωτάτε άλλη ερώτηση την ώρα που περιμένετε απάντηση για την προηγούμενη ερώτηση που του έχετε κάνει. Αυτό θα φέρει ως αποτέλεσμα το παιδί εκείνη την στιγμή να μπλοκάρει και να τραυλίσει. Ποτέ πολλές ερωτήσεις μαζί και με γρήγορο ρυθμό.

    • Όταν βρισκόμαστε σε μία παρέα συνήθως δεν διακόπτουμε αυτόν που μιλάει. Είναι ιδιαίτερα άσχημο για το παιδί που τραυλίζει να αισθάνεται ότι πρέπει να βιαστεί να πει αυτό που θέλει προτού κάποιος άλλος τον διακόψει. Σε αυτήν την περίπτωση μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας περνώντάς του το μήνυμα ότι σε μία συζήτηση με άλλα άτομα ο ένας ακούει τον άλλον και ποτέ δεν διακόπτουμε τον ομιλητή. Έτσι, δίνετε χρόνο στο παιδί και θάρρος να σκεφτεί αυτό που θέλει να πει χωρίς άγχος και φυσικά αυτό τον βοηθάει να μιλάει χωρίς να τραυλίζει.

    • Η "ποιότητα" χρόνου που θα δώσετε στο παιδί σας θα το βοηθήσει να αντιληφθεί ότι έχει την αμέριστη προσοχή σας και με αυτόν τον τρόπο θα καταλάβει ότι δεν χρειάζεται να βιάζεται να μιλάει.

    • Όταν απευθύνεστε στο παιδί το επίπεδο της ομιλίας σας θα πρέπει να είναι απλό με χρήση απλού λεξιλογίου και πάντα του επιπέδου της ηλικίας του. Δεν πρέπει να του μιλάτε με ¨μπεμπεκίστικη¨ ομιλία, αλλά ούτε με πολύπλοκες λέξεις. Θα πρέπει να του εξηγείτε κάθε τι που του λέτε με απλό και κατανοητό τρόπο, με αργό ρυθμό και πιο χαμηλή ένταση στην φωνή σας. Έτσι, δεν τον αγχώνεται, μαθαίνει να ακούει τον άλλο και έπειτα να απαντάει και κυρίως μαθαίνει να μιμείται την αργή ομιλίας σας.

    • Όταν τραυλίσει και τον δείτε να ζορίζετε και να αντιλαμβάνεται ότι κάτι του συμβαίνει, τότε ίσως του είναι χρήσιμο λεγοντάς του ¨Χαλάρωσε και ξανά πες το μου από την αρχή όταν είσαι έτοιμος¨, ¨Ηρέμησε και εγώ σε περιμένω να το ξαναπεις¨, ¨ Πάρε μία ανασούλα και προσπάθησε να το ξαναπείς όταν είσαι έτοιμος¨. Γενικά, τέτοιου είδους προτάσεις που θα τον κάνουν να χαλαρώσει και να προσπαθήσει ξανά να πει αυτό που θέλει χωρίς να τραυλίσει. Δεν του λέτε τα παραπάνω μπροστά σε κόσμο π.χ. συγγενείς, φίλους, κ.α.

    • Τον επιβραβεύετε κάθε φορά που ενώ τραύλισε, έπειτα προσπαθεί και το πει σωστά χωρίς να τραυλίζει.

    • Αποφεύγετε τις συζητήσεις με τρίτους και να βρίσκεται μπροστά σας σχετικά με το προβλημά του. Διευκρινίζετε σε συγγενεις και φίλους να μην του αναφέρουν τίποτα σχετικά με το προβλημά του και εξηγείστε τους να του συμπεριφέρονται όπως εσείς.

    • Το πρόβλημα του τραυλισμού δεν σημαίνει ότι του κάνουμε όλα τα χατίρια γιατί το λυπόμαστε και στεναχωριόμαστε. Αντιμετωπίζουμε το παιδί σαν να μην υπάρχει τραυλισμός και του βάζουμε πάντα όρια. Σε αντίθετη περίπτωση θα αντιληφθεί ότι λόγω του τραυλισμού του, του κάνετε όλα τα χατίρια του και βολεμένος σε αυτή την ιδέα θα συνεχίσει να τραυλίζει και να μιλάει γρήγορα.

    Οι στρατηγικές αυτές είναι πολύ σημαντικές διότι εστιάζουν στην αλληλεπίδραση γονέα με παιδί και οι οποίες βοηθούν αρκετά το παιδί να ξεπεράσει το προβλημά του με την βοήθεια των γονιών του.



    Παπαδοπούλου Ελισάβετ

    Λογοθεραπεύτρια-Ειδική Φωνοθεραπεύτρια

    Υποψήφια Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τα παραπάνω κείμενα αποτελούν αποτέλεσμα συγγραφικής δουλειάς του Κέντρου Ειδικών Θεραπειών Εfamillon. Οποιαδήποτε ομοιότητα με άλλα κείμενα ή δημοσιεύσεις είναι τυχαία.


Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση των παρόντων κειμένων χωρίς την άδεια του κέντρου. Η αναδημοσίευση ή χρήση κάποιας άλλης πηγής δηλώνεται ρητά.


Τα παραπάνω κείμενα είναι καθαρά ενημερωτικά και μόνον. Δεν αντικαθιστούν τις επιστημονικές συμβουλές ενός εξειδικευμένου θεραπευτή ούτε αποτελούν θεραπευτική παρέμβαση για κάποιο περιστατικό.

LSVT GLOBAL
Share by: